свет

I. м 1. işıq, nur; 2. işıq mənbəyi (lampa, şam və s.); зажечь свет işığı yandırmaq; подойти к свету işığa yaxınlaşmaq; на свету işıqda; 3. səhər, sabah, sübh, dan yeri; 4. məc. aydınlıq, ağ gün; чуть свет dan yeri ağaranda; sübh açılar-açılmaz; ни свет, ни заря dan yeri sökülməmiş, alaqaranlıqdan; чем свет sübh tezdən; до свету gün çıxmamış; в два света üst-üstə iki sıra pəncərəsi olan; в свете (чего) ...nöqteyi-nəzərindən, nəzərə alaraq; в свете современного международного положения indiki beynəlxalq vəziyyət nöqteyi-nəzərindən; пролить (бросить) свет (на что-н.) məc. aydınlaşdırmaq, işıqlandırmaq, izah etmək; в свете каком (видеть, представить, описать) ...şəkildə (görmək, göstərmək, təsvir etmək); свет очей (моих) gözümün nuru (işığı); не взвидеть света bax взвидеть; не видеть света (вольного) bax видеть; смотреть (рассматривать) на свет что işığa tutub baxmaq. II. м мн. нет 1. dünya, aləm, kainat; 2. köhn. aristokratlar, ə'yanlar, ağalar; белый свет dünya, aləm, cahan; весь свет bütün aləm, bütün dünya, hamı; выпустить (издать) в свет nəşr etmək, çap etdirmək; на край света dünyanın o başına; нет на свете ölmüşdür; ни за что на свете heç bir vaxt, qətiyyən, əsla, heç bir vəchlə; отправить на тот свет öldürmək; отправиться на тот свет ölmək; произвести на свет törətmək, doğmaq, dünyaya gətirmək, yaratmaq; тот свет o dünya, axirət; явиться (появиться) на свет, увидеть свет 1) dünyaya gəlmək, doğulmaq; 2) məc həyata keçirmək, mətbuatda çap olunmaq; сжить со света (кого) məhv etmək, yer üzündən götürmək; (ругать) на чём свет стоит ağzına gələni demək, söyüb biabır etmək; божий свет dünya, aləm; не близкий (близок, ближний) свет yaxın deyil, uzaqdır; новый свет yeni dünya, Amerika; старый свет köhnə dünya, Avropa, Asiya, Afrika; света преставление bax светопреставление; все (никто, ничто) на свете qətiyyən, tamamilə heç bir şey (heç kəs); на свет не глядел бы bax глядеть; свет не производил belə şey dünyaya gəlməyib.